امواج الکترومغناطیسی
امواج الکترومغناطیسی یک رده از امواج میباشد، که دارای مشخصات زیر است:
- امواج الکترومغناطیسی دارای ماهیت و سرعت یکسان هستند و فقط از لحاظ فرکانس، یا طول موج باهم تفاوت دارند.
- در طیف امواج الکترومغناطیس هیچ شکافی وجود ندارد. یعنی هر فرکانس دلخواه را میتوانیم تولید کنیم.
- برای مقیاسهای بسامد یا طول موج، هیچ حد بالا یا پایین تعیین شدهای وجود ندارد.
- از جمله منابع زمینی امواج الکترومغناطیسی میتوان به امواج دستگاه رله تلفن، چراغهای روشنایی و نظایر آن اشاره کرد.
- این امواج برای انتشار خود نیاز به محیط مادی ندارند.
- قسمت عمده این فیزیک امواج دارای منبع فرا زمینی هستند.
- امواج الکترومغناطیسی جزء امواج عرضی هستند.
طیف امواج الکترومغناطیس
طیف الکترومغناطیسی، طیف گستردهای از تمام بسامدهای احتمالی پرتوهای الکترومغناطیسی است. طیف الکترومغناطیسی هر جسم، نشانه پخش پرتوهای الکترومغناطیسی جذب شده و یا تولید شده توسط آن جسم است. گسترش طیفهای الکترومغناطیسی به گونهای است که از بسامدهای کم مورد استفاده در رادیوهای مدرن گرفته تا پرتوهای گاما با طولموج کوتاه را در بر میگیرد و میتواند طولموجهایی را در هزاران کیلومتر دورتر تا کسری از اندازه اتم پوشش دهد. محدوده طول موجهای بلند به اندازه گیتی است اما محدوده طول موج کوتاه در حد طول پلانک است؛ همچنین در اصل، بینهایت و زنجیرهای است.
طیف نمایی و امواج الکترومغناطیسی
ناحیه مرئی یا نور مرئی (4000-7500 آنگستروم) توسط نواحی فرو سرخ از طرف طول موجهای بلند، فرابنفش از طرف طول موجهای کوتاه، محصور شده است. معمولاً این نواحی به قسمتهای فرو سرخ و فرابنفش دور و نزدیک، با محدودههایی به ترتیب در حدود 30 میکرومتر و 2000 آنگستروم تقسیم میشوند که نواحی مزبور دارای شفافیت نوری برای موادی شفاف از جمله منشورها و عدسیها میباشند.
تا این اواخر ناحیه مرئی متشکل از فرو سرخ تا فرابنفش نور توسط گافهایی از نواحی رادیویی و اشعه ایکس سوا میشدند که در آنها بر انگیزش و آشکار سازی تابش با طول موجهای متناسب ممکن نبوده است. اختراع رادار در سالهای جنگ (45 - 1938) راه ورود به نواحی امواج خیلی کوتاه رادیویی یا که موج را باز کرد، در حالی که در همان زمان طیف شناسان فرو سرخ دامنه فعالیت خود را تا به نواحی طول موجهای بلندتر توسعه میدادند. این دو ناحیه هم اکنون ابعاد کوچک تر از میلیمتر روی هم میافتند.
گاف طول موج کوتاه، به خاطر جالب بودنش برای متخصصین فیزیک پلاسما و اختر فیزیک به خوبی پر شده است. هم اکنون حدود طیف نمایی نوری به زیر 2 آنگستروم رسیده است در حالی که مرز پرتوهای ایکس نرم تا 50 آنگستروم میرسند. تشخیص بین پرتو نوری و پرتو ایکس، در ناحیه پوشش فوقالذکر بر منشأ خطوط طیفی مبتنی است.
تابش الکترومغناطیس
تابش الکترومغناطیسی یا انرژی الکترومغناطیسی بر اساس تئوری موجی، نوعی موج است که در فضا انتشار مییابد و از میدانهای الکتریکی و مغناطیسی ساخته شدهاست. این میدانها در حال انتشار بر یکدیگر و بر جهت پیشروی موج عمود هستند.
در این فیلم آموزشی می توانید اطلاعات زیادی راجع به امواج الکترومغناطیسی کسب نمایید.
جهت دریافت این فایل آموزشی کلیک کنید.
مرکز یادگیری سایت تبیان - تهیه: مرتضی عرفانیان
تنظیم: مریم فروزان کیا